Dan zetten we massaal onze tanden in de met rauwe uitjes bedekte vis, om ‘m van kop tot staart te verorberen. Wat weinig mensen weten, is dat er sinds vorig jaar nog maar weinig ‘Hollands’ is aan Hollandse Nieuwe. Niet alleen zijn de wateren waar de vis wordt gevangen steeds meer naar het Noorden opgeschoven, ook de schepen varen sinds vorig jaar niet meer onder de Nederlandse vlag. Dat was in de zestiende eeuw wel anders, toen de Nederlandse haringvloot floreerde en een belangrijke pijler van de economie was. Filmmaker Leonard Retel Helmrich en zijn zus Hetty Naaijkens – Retel Helmrich volgden de twee laatste Nederlandse haringschepen tijdens een vangstperiode op de Noordzee. 

Met surrealistisch camerawerk wordt de pelagische realiteit van het haringvissen gecontrasteerd met de nuchterheid van de vissers. De mannen laten al jaren vrouw en kinderen achter op de Katwijkse kade voor weken van werk op zee. Ze zijn op elkaar ingespeeld en delen lange uren van werk, maaltijden, bidden en schuine grappen. Dat ze de laatste Nederlandse haringvissers zijn, kan de bemanning van de Wiron 5 en Wiron 6 weinig schelen. Zij hebben belangrijkere dingen aan hun hoofd. De Noren en Zweden bijvoorbeeld, waarmee ze concurreren in hun zoektocht naar de beste haring. Of een goed gevuld bord eten en een biertje na een hele dag kaken aan boord.

Als kijker volgen we in schitterende scènes de haring van zee tot veiling terwijl we zijn omringd door platte mannenhumor. Hollandse Nieuwe is een antropologisch portret van een oer-Hollandse traditie. Tegelijkertijd is het een bijzondere tijdsopname; het is tenslotte maar de vraag of de traditie hetzelfde blijft, evenals het unieke kaken aan boord, wanneer de schepen onder een andere vlag varen.

---

 

 

Deze film is geselecteerd voor de FFF Feature Length Food Film competition 2014.