In Paraguay wil Geronimo niets liever dan in alle rust gewassen verbouwen waarmee hij zijn familie en hemzelf kan voeden. Wat je over hebt, verkoop je op de markt en van de winst kan je wat dingen kopen: zo hebben boeren overal ter wereld al eeuwen gewerkt. Maar die levensstijl staat wereldwijd onder grote druk. In Paraguay worden de kleine boeren bedreigd door de aan alle kanten oprukkende sojavelden. Het op industriële manier verbouwen van soja is potentieel zeer winstgevend, want de condities zijn in Paraguay uitermate geschikt voor soja. Oude bossen worden gekapt om plaats te maken voor schier eindeloze velden soja. Die monoculturen (velden met één soort gewas) zijn kwetsbaar voor onkruid en plagen en daarom worden ze regelmatig bespoten met chemicaliën. Dat spul is zó giftig, dat de soja genetisch moest worden aangepast om het gif te kunnen weerstaan. 

Dat gif beperkt zich niet tot de sojavelden. Het wordt op de wind en in het grondwater meegevoerd en bereikt de biologische velden van Geromino en andere arme boeren. Die worden er ziek van. Daarnaast worden de Campesinos vaak van hun land gezet, omdat een rijke grootgrondbezitter het van de staat heeft gekocht. Het feit dat er al decennia lang mensen wonen, wordt daarbij gemakshalve genegeerd. In Paraguay leidt deze situatie tot grote, soms gewelddadige spanningen tussen de arme, vaak landloze boerenbevolking en de grootgrondbezitters. Omdat de mensenrechten van de Campesinos met voeten getreden worden, nodigde het Movies that Matter festival Geronimo en filmmaker David Bernet uit om hun verhaal voor het voetlicht te brengen.

Hoewel Geronimo nog nooit uit zijn moederland is weggeweest, stapte hij gister onverschrokken door de Nederlandse polder. Hij was door mensen van Amnesty International (organisator van het Movies that Matter Festival) meegenomen naar de Groene Griffioen, een biologische boerderij in Weesp. Eigenaar Boy Griffioen (oud YFM-Academicus) praatte met Geronimo (zie foto) over duurzame landbouw. 'Het is goed om te zien dat jij duurzaam werkt', zei Geronimo tegen Boy. 'Het laat zien dat economische voorspoed niet automatisch betekent dat je gif moet spuiten. Dat zien mensen in mijn land niet meer.' Boy legde uit dat het belangrijk is dat het platte land als basis van de economie moet worden gezien. 'Door je producten te exporteren (Paraguay is de op twee na grootste exporteur van soja ter wereld, red.) verlies je alles: energie, voedingsstoffen, de connectie met je product - alles verdwijnt uit je eigen omgeving, uit je eigen kringloop - en het enige wat je daarvoor terugkrijgt is geld.' 'En dat kan je niet eten', knikte Geromino instemmend.

Later op de middag werd nog een bezoek aan Fairfood in Amsterdam gebracht, waar Geronimo en filmmaker David Bernet vragen van het massaal verzamelde personeel beantwoordde. 'Om de wereld te voeden moeten we goed voedsel hebben, niet per se veel. Wij kiezen voor kwaliteit in plaats van kwantiteit. De genetische manipulatie van soja en de monoculturen zijn juist gericht op kwantiteit.' Filmmaker David Bernet vulde aan: 'Genetische modificatie is het logische gevolg van de gewoonte om chemicaliën in te zetten voor productievergroting. En in het begin werkte dat ook. Maar nu zien we dat de natuur reageert en steeds meer onkruid resistent wordt. Deze manier van landbouw is uiteindelijk niet houdbaar.'

Positieve condities

Maar wie zijn de schuldigen? De grootgrondbezitters? De Paraguayaanse overheid? Wij Westerse consumenten, die tenslotte en masse vlees eten dat met soja word gevoed? Voor een nauwelijks opgeleide boer weet Geronimo de zaak subtiel uit te leggen. 'De enige echt schuldige is het systeem dat geld boven levens stelt.' Het kapitalisme dus. En een oplossing? 'Voorlopig zie ik geen directe oplossing voor het probleem. Maar je moet altijd positief blijven, anders wint het slechte meteen. We moeten werken aan het scheppen van de juiste condities voor verandering. Condities, dat zijn onze wapens. We moeten een wereldwijde beweging creëren die voedsel op de eerste plaats zet. Daarmee verdedigen we het leven. Ik doe dat thuis al twintig jaar, maar als jullie hier in Europa helpen, dan zullen we uiteindelijk winnen.'