De afsluiting: Keynote Vandana Shiva
"Ik heb het vermoeden dat de jongeren hun ouders zullen onderwijzen.” Met die woorden sloot Dr. Vandana Shiva, vermaard wetenschapster en voedselactiviste, haar keynote op zondagavond af. Een keynote waarvoor ze speciaal uit India was overgekomen. Een mooier slot event van de eerste editie van het Food Film Festival hadden we ons niet kunnen wensen.
In het voorgaande uur hield dr. Shiva een gloedvol betoog voor een duurzamer voedselsysteem. Het huidige industriële systeem doet namelijk op geen enkele manier wat het zou moeten doen, namelijk: voedsel produceren. Sterker nog, volgens Shiva is wat we door de industrie voorgeschoteld krijgen niet eens voedsel te noemen.'Voedsel moet ons voeden, verzorgen en helen. Geproduceerd voedsel doet dit niet'.
Vandana Shivas betoog voerde langs het begin in haar strijd voor een beter voedselsysteem en tegen de grote bedrijven die dat in de weg staan, inmiddels meer dan twintig jaar geleden. Een strijd die begon met de realisatie dat de zogenaamde 'Groene Revolutie' in de Indiase landbouw, netto niet méér voedsel opleverde, maar juist minder. De 'Groene Revolutie' was ook eigenlijk helemaal niet 'groen' maar was een ontwikkeling die werd gepusht door de producenten van pesticiden. Dezelfde producenten die ook chemicaliën voor de oorlogsindustrie (bijvoorbeeld Agent Orange) maakten, wilden halverwege de jaren '80 hun activiteiten uitrollen in de landbouwsector. Met desastreuze gevolgen. Helemaal toen de industrie de slag maakte naar het modificeren en patenteren van zaden.
De rest van het verhaal is ons allen, zeker na dit weekend, wel bekend. Het industriële voedselsysteem dat uit deze ontwikkeling is ontstaan is op alle vlakken niet duurzaam. En ook de claim dat de industriële landbouw overvloed heeft gecreëerd klopt niet volgens Shiva. 'Industriële systemen hebben op alle niveaus schaarste gecreëerd.'
De oplossing ligt in het terugnemen van zeggenschap over onze voedselproductie. Meerdere malen tijdens haar speech haalt ze de lessen van Mahatma Gandhi aan. Waar Gandhi katoen en spinnewielen had om de macht van de Britten te breken, zijn voor Shiva zaden en conventionele landbouw wijsheden haar wapens om de macht van de industrie, met name die van zaden producent en modificeerder Monsanto, te breken.
Voor de toekomst is ze hoopvol. De toekomst zal echter wel afhankelijk zijn van de inzet van mensen en het feit dat mensen zich druk blijven maken over waar hun eten vandaan komt, hoe het wordt geproduceerd en of het het welzijn van mens en milieu vergroot in plaats van afbreekt. Ze spreekt haar waardering uit voor de Youth Food Movement en het Food Film Festival als initiatieven die mensen met deze boodschap weten te bereiken. Mensen moeten gewoon aan de slag gaan. En vooral op een positieve manier bezig zijn om deze beweging verder vorm te geven. Het praten vanuit een slachtoffer-rol, zoals we zo lang hebben gedaan, zet geen zoden aan de dijk. Nee, we moeten met onze energie anderen inspireren en zelf het goede, positieve voorbeeld te spreken. Wederom haalt ze Gandhi aan: "We must become the change we want to see.” We hadden het niet beter kunnen zeggen.
Bekijk hieronder de livestream volledig na:
